گردنبندِ ایرانی گردونه میترا نشان سواستیکا سو استفاده شده در رژیم آلمان نازی
گردنبند گردونه میترا و نماد سواستیکا
گردنبندِ ایرانی گردونه میترا یک اثر باستانی با قدمت حدود ۳۰۰۰ سال است که در کاوش‌های باستان‌شناسی در منطقه کَلورَز واقع در استان گیلان کشف شده است. کَلورَز یکی از روستاهای منطقه رستم‌آباد در شهرستان رودبار است و این گردنبند به‌عنوان یک نماد فرهنگی و هنری از تاریخ باستان ایران به حساب می‌آید.
طراحی و نمادها
این گردنبند طلایی زیبا دارای سه نماد سواستیکا است. سواستیکا (卐 یا 卍) که به عنوان «گردونه خورشید» نیز شناخته می‌شود، یک نماد باستانی است که اصولاً در فرهنگ‌های مختلف با معانی گوناگون مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
گردنبندِ ایرانی گردونه میترا
سواستیکا در زبان سانسکریت
واژه سواستیکا در زبان سانسکریت از دو بخش تشکیل شده است:
- سو (su) به معنای «نیک»
- استی (asti) به معنای «بودن»
این دو واژه باهم ترکیب شده و مفهومی چون «هستی نیک» را به‌دنبال دارند.
ارزش فرهنگی سواستیکا
- نماد خورشید و خالقیت: در آئین مهر که یکی از آئین‌های باستانی ایران است، سواستیکا به‌عنوان نماد خورشید مورد استفاده قرار می‌گرفت و در آیین هندو، به‌عنوان نماد ایزد آفرینش شناخته می‌شد.
- خوش‌اقبالی و نیک‌بختی: در فرهنگ هندو-اروپایی، استفاده از این نشان بر روی اشیا به‌منظور جذب خوش‌اقبالی و نیک بختی متداول بوده است.
- استفاده در دیگر تمدن‌ها: این نماد تاریخی نه تنها در ایران بلکه در یونان و سایر تمدن‌ها نیز کاربرد داشته و به‌عنوان نمادهای قدرت، ثروت و خوشبختی مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
تأثیرات منفی بر روی سواستیکا
متأسفانه، به‌دلیل سوءاستفاده حزب ناسیونال سوسیالیست آلمان از نشان سواستیکا، این نماد تحت تأثیر جنایات و رفتارهای وحشیانه‌ای قرار گرفته است که در جنگ جهانی دوم انجام شد. این مسأله باعث تغییر در برداشت و نگرش عمومی نسبت به این نماد باستانی شد.
بازسازی معنای سواستیکا
به‌منظور احیای معنای اصلی سواستیکا و جداکردن وجه والای آن از جنایات حزب نازی آلمان، لازم است که فرهنگ و تاریخ پرافتخار این نماد را به جهانیان معرفی کرده و بر اهمیت و جایگاه آن به عنوان یک میراث جهانی تأکید کنیم.
نتیجه‌گیری
گردنبند گردونه میترا و نماد سواستیکا به‌عنوان نمونه‌هایی از فرهنگ و تمدن باستانی ایران اهمیت بسزایی دارند. با بازسازی معنای این نماد و ارتقای آگاهی در مورد ارزش‌های فرهنگی آن، می‌توان به احیای هویت فرهنگی و تاریخی ایران کمک کرد و سواستیکا را به‌عنوان یک میراث غنی و بااهمیت به جهانیان معرفی نمود.
